داستان بر میگردد به یکی از جلسات دکتر شفیعیکدکنی در سال ۹۴٫ ایشان یک روز تعریف کرد که آلمانیها کار مشابهی انجام دادهاند و مهمترین شخصیتهای تاریخشان را انتخاب کردهاند. بعد گفت به نظرتان مهمترین افراد تاریخ ایران چه افرادی هستند؟ قرار شد هر دانشجو فهرستی با سلیقهی خودش برای جلسات بعد بیاورد. این فهرست سینفره را من آماده کردم و قبل از کلاس به ایشان نشان دادم. دکتر شفیعی گفت سینفر زیاد است. بعد سر کلاس توضیح داد که درست است قطعاً ذوق و سلیقهی آدم در این کار بسیار تأثیر دارد (و مثالی از دکتر مصاحب آورد)، ولی وقتی میبینیم بعضی اسامی در تمام فهرستها تکرار میشوند، متوجه میشویم که این افراد حتماً جزء بزرگترین شخصیتهای تاریخ ایران هستند که با هر سلیقهای مجبوریم اسمشان را بنویسم.
از قضا در فهرستی که من نوشتهام تقریباً نصف افراد مربوط به قرن ۴ و ۵ هستند.
نام | تاریخ (هجری قمری) | دلیل انتخاب | |
۱ | خوارزمی | پیش از ۱۸۵-پس از ۲۳۳ | پایهگذاری علم جبر و مقابله |
۲ | ابن خردادبه | ۲۱۱-۳۰۰ | از پیشگامان علم جغرافیا در جهان اسلام |
۳ | محمد طبری | ۲۲۴-۳۱۰ | آثار درخشان در تفسیر قرآن و تاریخ |
۴ | رودکی | ۲۴۴-۳۲۹ | پایهگذاری شعر فارسی |
۵ | زکریای رازی | ۲۵۱-۳۱۳ | آثار درخشان در پزشکی و ارائهی تفکرات فلسفی غیراقتباسی |
۶ | شیخ کلینی | ۲۵۸-۳۲۸ | نگارش کتاب اصول کافی در فقه شیعه |
۷ | عبدالرحمن صوفی رازی | ۲۹۱-۳۷۶ | تألیف کتاب صورالکواکب در زمینهی نجوم رصدی |
۸ | شیخ صدوق | ۳۰۶-۳۸۱ | نگارش کتب متعدد در فقه و حدیث شیعه (من لایحضره الفقیه) |
۹ | ابوالوفا بوزجانی | ۳۲۸-۳۸۶ | آثار درخشان در مثلثات و هندسهی ترسیمی |
۱۰ | فردوسی | ۳۲۹ – پیش از ۴۱۱ | سرودن شاهنامه |
۱۱ | ابونصر عراق | ۳۴۹-۴۲۸ | آثار درخشان در زمینهی مثلثات کروی (ابداع شکل مغنی) |
۱۲ | ابوبکر کرجی | اواسط قرن ۴- ۴۱۰ یا ۴۲۰ | به کمال رساندن علم جبر |
۱۳ | ابوسعید ابوالخیر | ۳۵۷-۴۴۰ | چهرهی تأثیرگذار در عرفان |
۱۴ | ابوریحان بیرونی | ۳۶۲-۴۴۰ | نظریهپردازی نقادانه در فیزیک ارسطویی، نجوم و علوم انسانی |
۱۵ | ابن سینا | ۳۷۰-۴۲۸ | نگارش کتابهای جامع در فلسفه و طب (شفا و قانون) |
۱۶ | ابوالفضل بیهقی | ۳۸۵-۴۷۰ | نگارش تاریخ بیهقی به عنوان نمونهی درخشان نثر فارسی |
۱۷ | خیام | ۴۴۰-۵۳۶ | ابداع روشهایی نو در جبر و مقابلهی هندسی |
۱۸ | محمد غزالی | ۴۵۰-۵۰۵ | چهرهی تأثیرگذار تفکر اشعری |
۱۹ | سنایی | ۴۷۳-۵۴۵ | پیوند عرفان با شعر فارسی |
۲۰ | نظامی گنجوی | ۵۳۵-۶۰۷ یا ۶۱۲ | سرودن منظومههای داستانی (خمسه) |
۲۱ | عطار | ۵۴۰-۶۱۸ | نگارش آثار ادبی در زمینهی عرفان (منطق الطیر، تذکره الاولیا و …) |
۲۲ | فخر رازی | ۵۴۳-۶۰۶ | آثار درخشان در علوم عقلی و نقلی اسلامی (تفسیر کبیر) |
۲۳ | خواجه نصیرالدین طوسی | ۵۹۷-۶۷۲ | تلاش برای ارائهی مدلهای غیربطلمیوسی در نجوم و آثار جامع در فلسفه و کلام |
۲۴ | مولوی | ۶۰۴-۶۷۲ | آثار درخشان در غزل عرفانی (دیوان شمس کبیر) و مثنوی تمثیلی (مثنوی معنوی) |
۲۵ | سعدی | ۶۰۶-۶۹۱ | آثار درخشان در غزل عاشقانه و ادبیات تعلیمی (بوستان و گلستان) |
۲۶ | عبید زاکانی | ۷۰۱-۷۷۲ | نگارش طنز و فکاهه در قالبهای مختلف |
۲۷ | حافظ | حدود ۷۲۷-۷۹۲ | به کمال رساندن غزل فارسی |
۲۸ | غیاث الدین جمشید کاشانی | حدود ۷۹۰-۸۳۲ | محاسبات دقیق در ریاضیات (از جمله نسبت محیط به قطر دایره و جیب یک درجه) |
۲۹ | ملاصدرا | ۹۸۰-۱۰۵۰ | آثار درخشان در فلسفه |
۳۰ | صائب تبریزی | حدود ۱۰۰۰-۱۰۸۰ | آثار درخشان در شعر سبک هندی |
سیدامیر موسوی هستم فرزند مهری و یعقوب. متولد سال ۱۳۶۹ در بیمارستان شیر و خورشید شهرستان ملایر.
دانشآموختهی فیزیک از دانشگاه شریف و تاریخ علم از دانشگاه تهران
علاقهمند به علم و عشق و عدالت و عدد
3 دیدگاه
به نظر حقیر، بودن علمائی چون فارابی و شیخ بهائی دارای اولویت بیشتری نسبت به برخی بزرگان در این لیست است.
به نظر حقیر، بودن علمائی چون فارابی و شیخ بهائی دارای اولویت بیشتری نسبت به برخی بزرگان در این لیست است.
بعضی شخصیتها خیلی معروف هستن، ولی در عمل بیش از اون که نوآور باشن، علوم روزگارشون رو بازنشر کردن. تا حدی که من مطالعه کردم شیخ بهایی و فارابی از این دست هستن.